سخن آغازین
این روزها همه به شکلی داریم از تکنولوژی استفاده می کنیم همیشه گوشی به دست هستیم از اینترنت برای انجام کارهای روزمره خودمون ،مانند خرید اینترنتی کالا و خدمات ، پرداخت قبوض ، مقایسه کالا ها ، مشاهده فیلم و سریال و ….. استفاه می کنیم .
شاید به فکر این افتاده باشیم که چرا خودمون برای شغلمون و فروش محصولمون یک سایت نداشته باشیم یا شاید به فکر این باشیم که چگونه یک وبسایت طراحی کنیم ؟
دربلاگ امروزمون ،می خواهیم خیلی جامع در این مورد چگونه یک سایت طراحی کنیم صحبت کنیم با بخش های تشکیل دهنده آن و نحوه انتخاب آنها آشنا شویم و درنهایت بتوانیم یکسایت را راه اندازی کنیم . پس تا انتهای این مقاله همراه من باشید. مرتضی آزاددهقان
چگونه یک سایت طراحی کنیم ؟
این سوالی هست که اکثر افراد جوان ،اکثر استارتاپها، اکثر کسب وکارها از خودشان می پرسند و شاید هم بواسطه تماس ومشاوره با شرکتهای طراحی سایت یا دفاتر فنی بواسطه هزینه های آن از انجام آن سر باز بزنند یا به بعد ها موکول کنند و یا دنبال روشهایی باشند که بتوانند با هزینه کمتر کار مورد نظر خوشان را انجام بدهند .
اما فارغ از اینکه کدامیک از شرایط بالا را دارید دراین مقاله می خواهیم با زبان ساده مراحل طراحی سایت را با هم جلو ببریم و اطلاعات کافی در مورد وبسایت بدست بیاریم و درصورتی که خواستیم خودمان طراحی سایت کنیم یا از خدمات دیگران استفاده کنیم ادبیات موضوع را تا حدی بدانیم .بعنوان شروع بهتر است ابتدا بریم ببینیم تعریف سایت چیست؟
سایت چیست؟
اگر در گوگل سرچ کنیم (( What is website )) به تعاریف جالبی خواهیم رسید که همه آنها به یک مضمون میرسند که :
(( یک سایت مجموعه ای از صفحه های مختلف اینترنتی هستند که تحت یک نام خاص و آدرس ( دامین ) به منظور و هدف خاصی فعالیت می کند .))
اما با توجه به تعریف بالا ، یک سایت را می توان مانند یک ماشین یا یک ساختمان در نظر بگیریم که دارای بخشهای مختلف میباشد و با مونتاژ قطعات مختلف برای هدفی خاص ساخته می شوند.
به همین خاطر یک وبسایت هم دارای اجزای مختلفی است که ما باید در ابتدا آن را بشناسیم . پس در گام اول میریم برای شناخت اجزا وبسایت
گام اول :یک وبسایت چه اجزایی را دارد؟
عموما وبسایت ها دارای ۴ بخش کلی هستند:
۱- دامین یا دامنه یا url
همان آدرس اینترنتی یک وبسایت است که دارای 3 جز می باشد قسمت ثابت www ، قسمتی که ما انتخاب میکنیم yourname و قسمت انتخابی اکستنشن دامنه .com ,.ir,.co
2- هاست یا میزبانی
فضایی است که دیتاها و اطلاعاتی که یک سایت می خواهد به مخاطب خود نمایش دهد را شامل میشود مانند نوشته ها و ویدیو ها
۳- cms ها :
سیستم مدیریت محتوا که اجازه کنترل و مدیریت محتوا وانتشار محتوا را به ما میدهد که انواع مختلفی دارد و باعث قیمت های مختلفی برای یک وبسایت می شود و توسط زبانهای برنامه نویسی مختلف ایجاد می شود .
۴- تم یاقالب :
بخش نهایی که یک وبسایت دارد و آن چیزی است که ما از یک وبسایت می بینیم .
ودر حال حاضر وبسایتی نیست که این بخش ها را نداشته باشد .در گام های بعدی در مورد این بخش ها با هم صحبت خواهیم کرد .
گام دوم : دامین یا دامنه یا Url چیست؟
www.yourdomin.com or ir
دامنه یک سایت در واقع همون آدرس آن سایت هست که با www نوشته میشه و در انتهاش یک اکستنشن (پسوند) وجود داره مثل ir . com . net. و … ( بیش از ۸۰۰ اکستنشن برای دامنه موجود است)
جز اول نام دامنه در همه جا ثابت است www ، اما جز دوم دامنه yourdomin را ما میسازیم و جز سوم را هم از میان اکستنشن ها انتخاب می کنیم تا به یک دامین منحصر به فرد برای خودمان برسیم .
به طور مثال در این وبسایت دامین ما www.azadwp.com می باشد.
با نام گذاری حروفی برای یک وبسایت در واقع داریم ip یک وبسایت را که تعدادی عدد هست 195.201.71.233 به حرف تبدیل میکنیم .
در انتخاب نام دامنه چه نکاتی را باید رعایت کنیم ؟
۱- برای انتخاب نام دامنه دقت کنید که دوست دارید برند شما چه باشد و افراد شما را به چه نامی بشناسند .برند شما فروشتان را در هر صورت تضمین میکند برند شما همه چیز است .
۲- دقت کنید که موضوع اصلی سایت شما در نام. دامنه وجود داشته باشد اما اگر هم نبود سخت نگیرید.
۳- نام دامنه میتواند برند شخصی شما باشد یا اسم کسب و کارتان
۴- نام دامنه تا حد امکان کوتاه و قابل بخاطر سپردن باشد .
۵- از استفاده حروف تکراری پشت سرهم در نام دامنه اجتناب شود
۶- استفاده از کرکترهای @ # و … در نام دامنه اجتناب شود .
۷- نام دامنه شما باید بانام شبکه های اجتماعی شما یکی باشد پس قبل از ثبت نام دامنه ، ابتدا به بررسی بازبودن آنها در شبکه های اجتماعی بپردازید .
برای این کار میتوانید در گوگل سرچ کنید check name و وارد لینک های ابتدایی شده نام دامنه خود را وارد کنید تا ببینید کدامیک از شبکه های اجتماعی آن باز است .( عکس )را ببینید .
در انتخاب اکستنشن دامنه به چه نکاتی را توجه کنیم ؟
حدودا ۸۰۰ اکستنشن تا الان موجود است. در ابتدای کار که اینترنت عمومی شد ، اکستنشن ها فقط ۵ مورد بودند :
۱- com: برای موارد تجاری
2- net: برای کارهای شبکه
3- org: برای سازمانها
4-gov: برای حاکمیت
5-uc: برای دانشگاهها
وقتی که اینترنت به اروپا رسید اکثر اسامی پر شده بودن و موسسه ICANN تصمیم گرفت که برای کشورهای مختلف یک اکستنشن دامنه دو حرفی ایجاد کند مانند : ca ,ir , co , uk ,……
بعدها تعداد اکستنشن بازهم افزایش یافت و اکستنشن های مطابق کسب و کار هم بوجود آمدن مانند : shop, center, academy ,….
با این تفاسیر بالا برای انتخاب نام اکستنشن در کشورمان می توانیم از اکستنشن ir استفاده کنیم که از سامانه ایرنیک می توانیم آنرا تهیه کنیم .اما بهتره قبل از آن این دو تا نکته رو هم بدونیم .
نکته۱ : با توجه به اینکه تحت تحریم هستیم در صورتی که بخواهیم از تبلیغات ادوردز گوگل استفاده کنیم اکستنشن ir را نمی توانیم استفاده کنیم .
نکته ۲: برای انتخاب نام اکستنشن های دیگر محدودیتی وجود ندارد و از طریق شرکت های هاستینگ میتوانیم اکستنشن های مانند com , .co , …را خریداری کنیم .
برای خرید دامنه می توانید از روی بنر کلیک نمائید .
گام سوم :هاست چیست و چگونه انتخاب می شود؟
هاست فضایی در اینترنت هست که به ما در قبال دریافت مبلغی پول به مدت زمان مشخص داده میشود تا بتوانیم اطلاعاتمان را که می خواهیم در اینترنت به اشتراک بگذاریم آنجا منتشر کنیم .
در واقع هاست یک کامپیوتر در فضای اینترنت هست که دیتاها را منتشر می کند . برای اینکه بهتر بتوانیم هاست را تعریف کنیم . می توانیم هاست را مانند بلوک های آپارتمانی در نظر بگیریم که داری چندین آپارتمان در طبقات مختلف هست و هر کدام از آنها به منظور خاصی استفاده میشود برخی دفاتر اداری هستند بعضی دیگر منازل مسکونی و یا شاید انبار باشند و بعضی از آنها بصورت مجتمع برای یک سازمان می باشند .
همانطور از مثال متوجه شدید هر سرور یا هاست کاربری های مختلف دارد که باید ما آنها را بشناسیم .
انواع هاست و سرور
تقسیم بندی هاست ها و سرور ها معمولا به شکلهای مختلفی انجام میشود گاهی براساس میزان ترافیک ،گاهی بر اساس نوع سیستم عامل لینوکس یا ویندوزی ، گاهی براساس سرور اصلی و دانلودی و… اما بطور خلاصه ما سرورها را به شکل زیر تعریف می کنیم :
۱- هاست ( سرور) اختصاصی : هاست های اختصاصی حجم بالایی دارند و معمولا توسط سازمانهای بزرگ ، تهیه میشود عمدتا گران قیمت هستند و تا تعداد بالایی از ترافیک روزانه را پوشش می دهند. سازمانهای دولتی که طرف حساب مردم هستند و شرکتهایی که خدمات هاستینگ ارائه می کنند مثال های از دارندگان این نوع سرورها هستند.
میزان ترافیک روزانه در این سرورها بالایی یک میلیون عدد می باشد .
۲- هاست ( سرور) مجازی : سرور های مجازی ، هاست هایی هستند که توسط نرم افزار روی هاست های اختصاصی ایجاد میشوند تا بتوانند از ظرفیت بلا استفاده هاست های اختصاصی بصورت مجازی استفاده نمایند.
این مدل هاست ها قیمت پایین تری از هاست های اختصاصی دارند اما همچنان برای استفاده عمومی مناسب نیستند . این مدل هاست ها میزان ترافیک مناسبی را در روز پوشش میدهند.
میزان ترافیک روزانه بین ۱۰۰۰۰۰ هزار تا ۱۰۰۰۰۰۰ بازدید را پوشش می دهد .
۳- هاست های کلادcloud یا ابری :هاست های هستند که در بستر اینترنت شکل گرفته اند قیمت های ارزانتری نسبت به دو هاست قبلی دارند و میزان ترافیک کمتری نسبت به دو هاست قبلی دارند .
میزان ترافیک روزانه بین ۱۰۰۰۰ هزار تا ۱۰۰۰۰۰ هزار را پوشش می دهد .
۴- هاست های اشتراکی : هاست های اشتراکی سرورهایی هستند که ارزان قیمت هستند و توسط شرکت های هاستینگ به مخاطبان خودشان عرضه میشوند . در این هاست ها میزان ترافیک روزانه پایین است و چندین وبسایت بطور همزمان از یک IP اشتراکی استفاده می کنند .
یکسان بودن ip اشتراکی سبب می شود در زمانهایی از روز که ترافیک بالا میرود سرور کار نکند. اما استفاده از این هاستها برای شروع کار طراحی وبسایت مناسب هست .
میزان ترافیک روزانه حداکثر ۱۰۰۰۰ بازدید روزانه را کاور می کند .
هاست های اشتراکی در انواع هاست ایران و خارج ، هاست لینوکس و ویندوزی ، هاست پر بازدید و حرفه ای و … تقسیم بندی میشوند و تفاوت آنها در میزان حجم ، RAM و CPU اختصاص یافته و پهنای باند ماهانه میباشد.
نحوه انتخاب هاست مناسب چگونه است ؟
۱- زمانی که یک وبسایت را برای اولین بار راه اندازی میکنیم معمولا ترافیک بالایی نداریم و هاست های اشتراکی برای کار ما مناسب هستند .
۲- زمانی که وبسایت ما به بازدید روزانه ۵۰۰۰ عدد در روز میرسد باید کم کم به فکر تهیه یک هاست جدید باشیم و در بازدید های حدود ۱۰۰۰۰ عدد از هاست کلود( ابری ) استفاده می کنیم .
۳- زمانی که وبسایت ما به بازدید روزانه ۱۰۰ هزار عدد در روز برسد ،باید از هاست مجازی استفاده کنیم
۴- در بازدید های روزانه بالای یک میلیون بازدید دیگر هاست کلاد( ابری) برای ما مناسب نخواهد بود و باید از سرورهای اختصاصی استفاده نمائیم .
نوع دیگری از تقسیم بندی های هاست بر حسب نوع استفاده هست: مانند هاست های دانلودی و هاست های ویدیویی
اگر بخواهیم در کنار هاست اصلی خودمان از که کار اصلی وبسایت ما را پوشش می دهد برای افزایش سرعت ، دیتاهای همانند فایل های pdf کاتالوگها محصول ، نرم افزارها ، فیلم های محصول و …در هاست هایی دیگری مانند هاست دانلود و هاست های ویدیویی استفاده می کنیم . بریم ببینیم که این هاست ها چی هستند .
۱- هاست دانلودی چیست؟
هاست دانلود یک فضای میزبانی است که در آن فقط دیتا را ذخیره می کنیم و قابلیت نصب وردپرس یا سیستم مدیریت محتوای دیگرای را ندارد به همین خاطر قیمتهای خیلی مناسبی دارند و مانند یک هارد اکسترنال عمل می کنند .
استفاده از این هاست برای وبسایتهای آموزشی که فایل آموزشی و ویدیو ارائه می کنند ، وبسایتهایی که فایل های دانلودی میفروشند ، وبسایتهای فروش نرم افزار و …. مناسب هستند و هزینه های هاستینگ را بطور قابل ملاحظه ای پایین میآورند.
۲- هاست ویدیویی چیست؟
هاست ویدیویی. به دو صورت هاست های رایگان و هاست های مبتنی بر هزینه هستند .
هاست های رایگان ویدیویی مانند یوتیوب ، آپارات، نماوا، نمایش و …. می باشند که در صورتی که بخواهیم ویدیوهای محصول یا دوره های آموزشی رایگان منتشر کنیم از این هاست ها استفاه می کنیم .
اما در صورتی که باید یک ویدیو رو بصوت یونیک در وبسایت خودمان بصورت محافظت شده غیر قابل دانلود بخواهیم ارائه دهیم مانند یک دوره آموزشی ، بهتراست از هاست های ویدیویی مانند ابر آروان ، کاویمو یا اسپات پلیر استفاده نمائیم.
راهنمایی کلی : برای شروع طراحی یک وبسایت بعداز خرید دامین کافیست که یک هاست ۲ یا ۳ گیگ لینوکسی را تهیه کنیم و آنها را در هاست خودمون به هم اتصال دهیم که اینکار معمولا از ۴ ساعت تا۴۸ ساعت بسته به نوع دامنه طول میکشد .
سیستم مدیریت محتوا (CMS)
هر وبسایتی برای اینکه بتواند دیتاها و اطلاعاتی را میخواهد در معرض نمایش قرار دهد نیاز به این دارد با سیستمی بتواند آن را مدیریت نماید که به آن سیستم مدیریت محتوا می گویند .
انتخاب CMS
CMS ها بطور کلی به سه نوع تقسیم بندی می شوند :
۱- کاملا اختصاصی
در این روش توسط کدزنی یک سیستم مدیریت محتوا ایجاد می کنیم .
برای انجام این کار نیاز به برنامه نویسانی داریم که برای ما این کار را انجام دهند این افراد یا در استخدام ما هستند و یا اینکه شرکت هایی هستند که بصورت پروژه ای با ما همکاری می کنند .
معمولا تهیه این cms ها در ابتدای شروع کسب و کارها ، گران قیمت بوده و مقرون به صرفه نمی باشند .
۲- نیمه اختصاصی ( متن باز و کد زنی )
این سیستم ها ، معمولا از cms های رایگان استفاده می کنند اما با کدزنی بخش هایی از آن را تغییر می دهند تا ماسب شرایط کسب و کار ما باشد .
۳- سیستم های متن باز
سیستم های متن باز عموما بصورت رایگان عرضه شده اند و انواع مختلفی را دارد از جمله وردپرس ، جوملا ، دروپال و …
معروفترین سیستمی که کماکان در سطح دنیا مورد استفاده هست ، سیستم مدیریت محتوای وردپرس هست که برای نصب آن روی هاست یا از شرکت هاستینگ می خوایم اون رو روی هاست نصب کنه و یا اینکه میریم سراغ سایت وردپرس فارسی و آخرین ورژن برنامه رو دانلود می کنیم .
نکته : در صورتی که بخواهیم از قالب های آماده استفاده نمائیم نیازی به نصب وردپرس نیست و فقط بایستی قالب را نصب کرد .
انتخاب قالب سایت یا تم (Theme)
وقتی که ما از وردپرس استفاده می کنیم معمولا شکل و شمایل وبسایت ما مشخص نیست ، در حالی که ما میخواهیم یک ویترین خوب داشته باشیم تا زمانی که مخاطب به وبسایت مراجعه می کند جذب آن شود و در سایت باقی بماند .
برای حل این مشکل برنامه نویسان با تکیه بر وردپرس ، تم های مختلفی را طراحی کرده اند که برای کسب و کارهای مختلف متفاوت هستند و برای استفاده از آنها کافی است که تم موردنظر را خریداری کرده و در هاست آپلود و مراحل نصب را طی نمائیم و تمام .
حالا یک وبسایت با تم مورد نظر خودمان را داریم .
چه نکاتی را باید برای خرید قالب سایت یا تم موردنظر انجام دهیم؟
نکته ۱- برای انتخاب قالب به هیچ وجه از قالب های رایگان استفاده نکنید زیرا معمولا قالب های رایگان دارای باگ امنیتی هستند و همینطور در صورت آپدیت وردپرس به ورژن های جدید پشتیبانی لازمه را ندارند .
نکته ۲- در انتخاب یک قالب می توانیم از سایت های خارجی مانند تم فارست و سایت های داخلی مانند ژاکت یا راست چین استفاده نمائیم.
نکته۳: حالا که می دانیم که چطوری قالب بای سایت تهیه کنیم باید به سوالات زیر پاسخ دهیم :
۱- برای چه کاری می خواهیم سایت راه اندازی کنیم ؟ سایت ما آموزشی هست؟ ، فروشگاهی هست؟ ،خبرگزاری هستیم و …… بعداز مشخص شدن موضوع ،با سرچ در گوگل یا مراجعه به سایت های معرفی شده قالبهای موردنظر را انتخاب می کنیم .
۲- آیا قالب موردنظر از کد های مناسبی استفاده می کند ؟
قالب های انتخاب شده در سایت های بالا معمولا یک صفحه پیش نمایش دارد که میتوانیم URL آنها را کپی کرده در سایت https://validator.w3.org وارد می کنیم .در صورتیکه کدها خطا داشته باشند واین خطاها زیاد باشد قالب برای طراحی سایت مناسب نیست و وجود این کدها سبب میشود که از نظر سئویی دچار مشکل شویم .
۴- بررسی پشتیبانی قالب
۵- تعداد زیادی نصبش کرده باشند.
۶- قالب سایت ریسپانسیو باشد . با توجه به اینکه امروز اکثر کاربران از تلفن همراه هوشمند برای ورود به وبسایت ها استفاده می کنند ریسپانسیو بودن قالب ، شرط بسیار مهم برای طراحی سایت هست .پس قبل از خرید قالب پیشنمایش آنرا را در صفحه گوشی بررسی می کنیم .
۷-سرعت سایت بالا باشد. قبل از اینکه رباتهای جستجو گر گوگل پیدا شوند که در اصطلاح اسپایدر نامیده می شوند سرعت سایتتان را بررسی کنید بالا باشد تا بتوانید هم امتیاز سئو را بگیرید وهم زمینه برای حضور مخاطبان آماده شود .برای تست سرعت می توان از سایت gtmetrix.Com استفاده کنید .به نتایج جستجو توجه کنید و موارد تاثیر گذار را اصلاح کنید .
گام ششم راه اندازی وبسایت
خب اگر تمام مراحل بالا را طی کرده باشیم اکنون زمان آن رسیده است که دامین و هاست و تم خریداری شده را باهم نصب نماییم .
برای نصب یک وبسایت معمولا در داخل فایل های دانلودی قالب ، روش نصب آن را آموزش داده اند یکی از روشهای نصب یک وبسایت و مشاهده دموی انتخابی استفاده از بسته نصبی آسان هست که ویدیوهای مربوط به آن را در دوره جامع ۰ تا ۱۰۰ طراحی سایت و فروشگاه اینترنتی می توانید آنرا مشاهده نمائید .
گام هفتم سفارشی سازی سایت
وقتی یک وبسایت راهاندازی میشود نوبت به این میرسد که آن را سفارشی سازی کنیم برای سفارشی سازی هم معمولا در فایل قالب تهیه شده فیلم های آموزشی مربوطه وجود دارد که ما کمک می کند تا سفارشی سازی را بصورت مناسب انجام دهیم .
البته از آنجایی که قالب های تهیه شده معمولا تعداد محدودی پلاگین یا افزونه را شامل میشود . برای سفارشی سازی بهتر و ایجاد فیچرهای مورد نیاز می بایستی پلاگین های مربوطه را تهیه کنیم و در سایت نصب نمائیم .
لیستی از پلاگین های موردنیاز
به تجربه وجود پلاگین های زیر را در هر وبسایتی ضروری دیدم
۱- پلاگین های صفحه ساز المنتور
المنتور- المنتور پرو – جت انجین – جت بلاگ – المنتور پک – المنتور ادان
۲- پلاگین های فروشگاه ساز ووکامرس
ووکامرس – افزونه حمل و نقل ووکامرس- درگاه پرداخت ووکامرس – افزونه ایمیل ووکامرس- افزونه پیامک- افزونه وردپرس
۳- افزونه های سئو
یوست سئو یا رنک مث نسخه رایگان و پرو – افزونه اسکیما پرو – موشک وردپرس و…
۴- افزونه های مربوط به پخش ویدیو و پادکست
پارس پلیر و ..
۵- افزونه های مربوط به ایجاد پست
گوتنبرگ – کلاسیک – ایموجی و…
گام هشتم مشاهده فایل های آموزشی
معمولا طراحی وبسایت دارای نکته های ریز بسیار زیادی می باشد که بسته به مدل طراحی ما و فیچرهایی که نیاز داریم متفاوت می باشد به همین خاطر برای یادگیری بیشتر می توانیم نام آن ابزاری که نیاز داریم را سرچ کرده و فیلم ها و راهنمایی های متفاوت را در گوگل ،آپارات ، یوتیوب ببینیم .
در ضمن در وبسایت آموزشی آزادوردپرس، تلاش ما بر این است که برخی از آموزشها را بصورت ویدیویی در قسمت مقالات و دوره ها قرار دهیم پس با ما همراه باشید .
سخن پایانی
جهت مشاوره طراحی سایت و یا برگزاری دوره های آموزشی می توانید با ما تماس بگیرید .
2 پاسخ
فوق العاده عالی بود ممنون از محتواتون شما دوره آموزشی هم دارید ؟
سپاس از شما ، بله دوره آموزشی حضوری داریم و دوره آفلاینمون هم در حال آماده سازی هست